1. Rozwój transportu morskiego

W ciągu ostatnich 50 lat liczba ludności na świecie podwoiła się, co oznacza, że bardzo zwiększyło się zapotrzebowanie zarówno na towary rolne, jak i przemysłowe. Natomiast wartość wytworzonych na świecie dóbr wzrosła prawie siedmiokrotnie. Część z nich to niematerialne usługi przesyłane środkami łączności, a część to towary sprzedawane w miejscu produkcji. Pozostają jeszcze ogromne ilości towarów wymagające przewiezienia.

Porównanie zmian światowego produktu brutto i liczby ludności w latach 1962–2014, stan wyjściowy (1962 r.) = 100

Największą część towarów na świecie przewożą statki. Płyną wolno, ale zabierają na pokład ogromną masę ładunków, przez co jednostkowe koszty transportu są niewielkie. Ułatwieniem dla transportu morskiego jest konteneryzacja – przewóz drobnicy (stosunkowo niewielkich artykułów) w standardowych pojemnikach (kontenerach). Do funkcjonowania transportu morskiego konieczna jest budowa portów i odpowiednich urządzeń przeładunkowych.

Główne szlaki żeglugowe łączą centra przemysłowo‑handlowe Ameryki Północnej z centrami Europy i Wschodniej Azji. Ropa naftowa przewożona jest z Bliskiego Wschodu do Europy, Chin, Korei i Japonii. Tam też trafiają australijskie surowce. Z Ameryki Południowej pochodzi duża część światowych produktów rolnych.

Dynamiczny rozwój ekonomiczny Brazylii i innych krajów latynoamerykańskich powoduje, że intensywność handlu międzynarodowego z Ameryką Południową wzrasta. Rząd Chin, przewidując dalszy rozwój handlu ze Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską, planuje budowę drugiego kanału łączącego Pacyfik z Atlantykiem w Nikaragui. Nowym szlakiem będzie najprawdopodobniej żegluga przez Ocean Arktyczny wzdłuż północnego wybrzeża Azji.

Morski transport pasażerski ma zupełnie inny charakter niż towarowy – dominują w nim wielkie statki wycieczkowe wożące turystów po atrakcyjnych regionach, jak Karaiby, Morze Śródziemne, Polinezja.

Główne szlaki żeglugowe